Sabine van Wijk
Inleiding
Over de prehistorie weten we niet veel. We kunnen onze kennis halen uit de sporen in de bodem, de vondsten uit opgravingen en te kijken naar andere culturen die nog gedeeltelijk zo leven als in die tijd. De gedachten, gevoelens en ideeën zullen we nooit te weten komen. Uit de prehistorie kennen we geen historische bronnen, zoals boeken, brieven, gedichten, etc. Toch denken we dat we niet veel anders zijn als zij.
Als we kijken naar hunebedden en de grafvondsten die in zo’n hunebed worden gevonden dan is het duidelijk dat er veel moeite is gedaan om het graf te maken. Ook is het duidelijk dat de laatste eer bewijzen aan de overledene niet zonder rituelen ging. Er werd muziek gemaakt, vuur gemaakt en er werd gegeten en gedronken. De overledene kreeg naast kleding, ook sieraden, wapens, gereedschap, eten en drinken mee. Dit laatste is een duidelijk bewijs dat de hunebedbouwers geloofden in een tweede leven. Het hunebed werd afgesloten, waarschijnlijk met een leren huid of houten deur.
Er is meer… er worden in het veen offers gebracht aan de hogere machten. Waar zij in geloofden kunnen we slechts naar gissen, maar we vinden offers van potten met eten en drinken, gereedschap, wapens, sieraden, stukken vuursteen en zelfs mensenoffers. Uit de tijd van de hunebedden kennen we zelfs een soort van heiligdom in Anloo.
Hunebedbouwers op tv
Op dinsdag 1 maart kwamen de medewerkers van het televisieprogramma ‘Geloof en een Hoop Liefde’ kijken wat we in het heden van de denkwereld van de hunebedbouwers weten. Hun zoektocht naar de hunebedden en hun bouwers begon in Emmen bij hunebed D45. Een prachtig hunebed gelegen in het bos in de Emmerdennen. Bij dit hunebed werd ik gevraagd naar mijn connectie met deze 5000 jaar oude monumenten en naar de ‘living history’ die ik doe. ‘Living history’ is het inleven van een modern mens zoals u, de lezer, en ik in vroegere tijden. In dit geval de hunebedbouwers, om zo hun leven van dichtbij te ervaren en te leren. Maar natuurlijk wilde Mirjam, de presentatrice, dit niet missen!
Op naar het Hunebedcentrum
Na het bezoek aan het Hunebed in Emmen zijn we dan ook doorgereden naar het Hunebedcentrum, om ons daar onder te dompelen in het leven van de hunebedbouwers. Natuurlijk wilde Mirjam het prehistorische leven echt ervaren en trok zij de prehistorische stoute schoenen aan en ging gekleed in linnen en lederen kleding op bezoek bij ‘ons’ steentijdhuis.
Nog voordat we het huis in gingen werd aan Mirjam verteld hoe belangrijk vuur wel niet was in de prehistorie en ontmoette ze Frank die haar liet zien hoe moeilijk het is om dat vuur te maken!
Frank verteld:
“Het is echt heel lastig om vuur te maken, helemaal wanneer het regent zoals op de dag waarop de opnames werden gemaakt. Het belangrijkste bij vuur maken is het hebben van de juiste materialen zoals vuursteen, pyriet, tonderzwam en droog materiaal, maar ook moeten de juiste omstandigheden aanwezig zijn. Als dat niet aanwezig is wordt het heel lastig! Gelukkig konden wij voor de filmploeg een aansteker gebruiken om het vuur nog een beetje op weg te helpen, maar in de prehistorie hadden ze die niet. Normaal gesproken gebruiken wij bij ‘living history’ geen aanstekers. Alhoewel een leuk weetje wel is dat in sommige aanstekers nog steeds vuursteen wordt gebruikt!”
Nadat Mirjam had ondervonden hoe lastig het vuur maken ging werd ze welkom geheten in het steentijdhuis waar op dat moment een hele ‘steentijdfamilie’ aanwezig was. Maar het is natuurlijk niet alleen maar gezellig om rond het vuur te zitten met z’n allen in zo’n huis! Er moet ook gewerkt worden, daarom mocht Mirjam zich als een echte hunebedbouwersvrouw ontfermen over het avondeten. En terwijl het eten boven het vuur hing gaar te worden maakte Mirjam kennis met de ‘steentijdfamilie’. Mirjam sprak met Yvonne over het werken met bezoekers wanneer ze verkleed als hunebedbouwer in het huis zit.
Yvonne verteld:
“Het is erg leuk en belangrijk om de educatieve inslag van het nabootsen van het leven in de prehistorie uit te leggen. Je staat versteld over de vragen die ik krijg van kinderen wanneer ik in mijn huis zit. Van, waar is de WC tot aan wat doen jullie de hele dag zonder TV. ”
Met Christian sprak Mirjam over het belang van samenwerking in de prehistorie en over zijn kijk op zijn passie: het zijn van een hunebedbouwer.
Cristian over zijn passie:
“Het is geen verkleedpartij die ik onderneem. Wanneer ik samen met de mensen, waarmee we de opnames hebben gemaakt, in het huis zit, zijn we een echte familie. We trekken veel met elkaar op en hebben dan ook een sterke vertrouwensband opgebouwd. ”
Maar zoals van elk goed gesprek krijg je trek! Dus na de ontmoetingen met Yvonne en Cristian werd tot slot de vis, die Mirjam op de stok had gespiesd, verorberd. Waarna Mirjam haar jas weer aantrok en weer terug ging naar het jaar 2016 om te genieten van een warme kop koffie, want die hadden ze niet in de prehistorie!
Hopelijk hebben we uw interesse gewekt. U kunt hier de uitzending vinden van dinsdag 12 april 2016.
http://www.npo.nl/geloof-en-een-hoop-liefde/12-04-2016/VPWON_1250995
