Het geslacht Bevernel bestaat uit kleine bevernel (Pimpinella saxifraga), grote bevernel (Pimpinella major) en anijs (Pimpinella anisum). Alle drie komen soorten komen in het wild voor in Nederland. Anijs is echter zeldzaam, maar wordt vooral gekweekt. De planten zijn deel van de familie schermbloemigen.
Kleine Bevernel
In de prehistorie was deze plant al te vinden in Nederland, maar is op dit moment zeldzaam. Het is een waardeplant voor enkele vlindersoorten. De plant kan 100 cm hoog worden, opvallend is de rode gestreepte stengel. De plant is vooral te vinden in duinen, langs rivieren en op kalkrijke gronden. De kleine bevernel groeit graag op zandgronden en in droge graslanden. De plant bloeit met witte bloemen van juli tot september. Jonge blaadjes zijn eetbaar. De plant zou vergelijkbare eigenschappen hebben van een diureticum. In tijd van de pestepidemieën zou het kruid zijn toegepast als een van de medicijnen.
Grote Bevernel
De plant is meerjarig en staat op de Nederlandse Rode Lijst van planten als vrij zeldzaam. Net als de kleine bevernel lijkt ook deze plant in de prehistorie aanwezig te zijn geweest. De plant wordt 90 cm hoog en bloeit van juni tot september met wit tot roze bloemen. De plant houdt van vochtige en voedselrijke gronden en is te vinden in bermen, langs rivieren en aan dijken. Het kruid wordt in Oostenrijkse tradionele geneeskunde gebruikt tegen koorts, infecties, verkoudheid en groep. De wortels worden direct of als thee, in melk of likeuren gebruikt.
Anijs
Van het geslacht Bevernel wel de bekendste soort, maar deze plant is niet inheems. Anijs groeit van nature in het oostelijk deel van het Mediterrane gebied en West-Azië. De Egyptenaren gebruikten het anijs al 3.500 jaar geleden en inmiddels wordt anijs verbouwd in het Mediterrane gebied, maar ook in India en Rusland. De plant wordt 50 cm hoog. De plant bloeit met witte bloemen en de vruchten zijn groen en peervormig.
In de keuken wordt anijs gebruikt als kruid. Anijsmelk wordt gemaakt door anijs in melk te laten trekken. Anijsolie met suiker worden anijsblokjes. Medicinale werking is niet bewezen. Anijs heeft een bijzondere smaak, denk aan anijsbrood (bijvoorbeeld anijskrol), anijsmelk, pepernoten en dranken. In Nederland kennen we anijs als basis voor de muisjes op beschuit. Anijs wordt gebruikt bij het maken van Turkse raki, Griekse ouzo en Franse pastis, maar ook absint, sambuca, en meer.
Voor een medicinale werking is geen bewijs, maar het wordt gebruikt voor spijsvertering, verfrissen van de adem, diureticum en als ingrediënt in kraamanijs. Anijs wordt gebruikt bij vissen en slipjacht.
Steranijs
Anijs en steranijs worden vaak door elkaar gehaald om de naam en de vergelijkbare smaak. Deze steranijs is echter geen familie. De zogeheten steranijs is ook een specerij, maar komt van de boom of struik steranijs (Illicium verum). Deze steranijs komt uit het gebied Zuid-China en Vietnam, maar komt inmiddels ook in andere Aziatische landen voor. In Europa kennen we steranijs vanaf de zeventiende eeuw. Steranijs is een ingredient in kraamanijs, het Chinese vijfkruidenpoeder en wordt gebruikt voor de productie van Tamiflu.
Tekst Nadine Lemmers
