Het Kanaaleiland Guernsey moet het hebben van belastingvoordelen (geen BTW) en toeristen. Het weer is er goed, maar niet bijzonder warm, dus is culturele verstrooiing niet van belang ontbloot. Het eiland is klein, maar naar verhouding rijk aan prehistorische overblijfselen, zoals menhirs en dolmen. Een mooie kans, zou je denken, om er toeristisch wat mee te doen. Eigenlijk doen ze dat niet op Guernsey, of, op zijn best, halfslachtig.
Misschien is dat een gemiste kans, maar voor mij was het wel prettig. Ik kon er ongestoord naar op zoek en ongebreideld foto’s nemen zonder mensen erop. Zo zocht, vond en bezocht ik twee dolmen op een golfbaan: een groot geaccidenteerd terrein met twee dolmen, een cist en wat uit de oorlog overgebleven Duitse bunkers. Weggetjes lopen dwars over de baan naar het kustgebied met ‘beach houses’ en mooie strandjes. Zo reed ik over La Jaonneusse Road naar Pembroke en vervolgens over Les Marreurs Road naar resp. de dolmen La Varde en Les Fouaillages. Of die weggetjes hinderlijk zijn voor de sport, of voor de auto’s, kan ik niet goed beoordelen. Ik zag wel in de verte een paar golfers, maar die waren ver weg en de golfballen vlogen me niet bepaald om de oren. Twee interessante dolmen vindt je vrij moeiteloos ook wel eens lekker voor de verandering – op de L`Ancresse Common Golf Course: La Varde en Les Fouaillages. Guernsey is wel Brits, maar het stikt er nog van de Franse namen.
La Varde
Op oude ansichten wordt La Varde afgebeeld met een stevig gietijzeren hek er omheen en aangeduid als ‘Druid’s Altar’. De site werd in 1811 ontdekt door soldaten, die op de heuvel gestationeerd waren. In de zomer van 1837-1838 onderzochten F.C. Lukis en zijn zoons het hunebed. Ze troffen begravingen aan uit twee perioden en veel botten en crematieresten o.a. van een enkele kinderen. De resten van ongeveer 150 stuks aardewerk (uit nieuwe steentijd en bronstijd) werden eveneens geborgen. De aarden heuvel met een diameter van 18 meter lijkt nog in takt. La Varde is zo’n 1500(!) jaar in gebruik geweest. De binnenste kamer heeft een klein zijkamertje. Te klein voor een bijzetting, waardoor het onduidelijk blijft waarom ze dit kamertje hebben gebouwd.
Les Fouaillages
Andere koek is de site van Les Fouaillages. Het werd relatief kort geleden ontdekt en uitvoerig opgegraven (1979-1987). Les Fouaillages kent een verleden van zo’n 8000 jaar. Tussen 6000-5000 v. Chr. trokken er jagers rond in een oerbos (‘primeval forest’); tussen 4500 en 4000 v.Chr. zien we een graf van de eerste boeren en tussen 3000 en 2000 v.Chr. verrijst een nieuw ‘Cult Centre’. Maar dat is nog niet alles: tussen 2000-1800 v.Chr. was er sprake van een dorp in de onmiddellijke omgeving, terwijl tot 50 v.Chr. sporen van bewoning tot in de vroege IJzertijd werden aangetroffen. Rond 1000-1200 na Chr. verdwijnen de sporen van het boerenbedrijf en de nederzetting.
Om te zien misschien niet zo imposant, maar naar zijn opgravingsresultaten een bijzondere site.
Ik ben bepaald geen golfer. Heb er helemaal niets mee, maar het is toe te juichen, dat juist door de aanleg van de golfcourse deze prehistorische overblijfselen geconserveerd worden.
Saint Peter Port, 16 augustus 2017
Hein Klompmaker
