Met het begin van de bronstijd wordt handel steeds belangrijker. Verklaring hiervoor is uiteraard dat de grondstoffen voor brons niet in Nederland voor handen is en dus alleen via handel hier kunnen komen. De grondstoffen komen uit Ierland en Verenigd Koninkrijk en de bergen in Centraal-Europa. Handel in brons en andere luxe spullen is alleen mogelijk met een goed organisatie. De elite die controle over deze organisatie of netwerk hadden, konden zo een flinke machtspositie innemen. Deze macht toon je met je bezit: luxe spullen, denk aan brons en goud.
Nieuwe spullen
In Nederland zelf komt geen koper of tin voor, zoals hierboven al gezegd. Wel zijn er bewijzen dat voorwerpen van brons zijn gemaakt. Ook komen voorwerpen hier via handel terecht. In Drenthe zijn een aantal bijzondere voorwerpen uit de bronstijd gevonden, die een bewijs vormen van een duidelijk internationaal handelsnetwerk. Ten eerste is in Exloo het prachtige kralensnoer van Exloo gevonden met kralen van tin, brons, barnsteen en faience. Ook bijzonder is de bronzen speerpunt uit Engeland die in 1e Exloërmond is gevonden. Van deze speerpunten zijn er in Europa slechts 55 gevonden, maar op de Britse eilanden wel 475 stuks. Meer weten over het kralensnoer van Exloo klik hier.
Bronzen zwaarden zijn erg bijzonder, zo ook het zwaard van Jutphaas in Nederland. Deze zwaarden zijn als depotvondst gevonden in een natte omgeving. Al deze zwaarden lijken op elkaar en archeologen denken dt deze allen uit Bretagne, Frankrijk, komen. Wat opvalt is dat deze zwaarden niet zijn gebruikt en geen gaten hebben om een handvat aan te kunnen zetten. In de strijd werden deze bronzen zwaarden niet gebruikt, maar waarvoor dan wel? Over het algemeen wordt aangenomen dat de zwaarden werden gemaakt om ritueel te worden gedeponeerd. Dat gebeurde vrijwel altijd in een ‘natte omgeving’, dus bij de sprong van een rivier of beek. De eigenaar vernietigde het object door het te deponeren, maar toonde wel aan iedereen hoeveel hij/zij kwijt kon voor zulke praktijken. Het kan dus zijn geweest om macht te vergaren of zijn positie te behouden.
Individu en identiteit
In de bronstijd wordt jij als persoon belangrijk met een eigen identiteit. Je laat zien wie je bent (en wat je betekende) met de kleding die je draagt, de spullen die je hebt en de manier waarop je werd begraven.
Kapot maken en achter laten in het veen?
Bijzonder is dat veel spullen worden achtergelaten in de natuur of worden begraven. Vaak zijn deze spullen bewust kapot gemaakt of ‘vernietigd’ voordat de mens deze spullen achtergelaten. Deze spullen worden depotvondsten genoemd. Waarschijnlijk werd dit gedaan om zorg te dragen dat de handel en machtspositie bleef behouden. Over de depotvondsten zijn meerdere theorieën, namelijk:
- Het gaat om een opslag van smid of handelaar (een voorraad grondstoffen of handelswaar voor later);
- Het gaat om een veilige bewaarplaats wanneer er gevaar is, de spullen worden verstopt (de vijand komt of de eigenaar is bang voor dieven);
- Het gaat om een rituele depositie (een offer aan de goden of hogere machten);
- Het gaat om een grafgift (voor iemand waarvan het lichaam niet begraven kon worden).
Bijzonder is de depotvondst van Drouwenerveld, een ware schat uit de late bronstijd. Kijk hier voor meer informatie over deze Drentse schat met kokerbijlen, armbanden en ringen: http://www.ifrcapital.eu/NL/index.php?we_objectID=17.
