Waorum zint de hunebedden bouwd?

In de prehistorie bouwden de mèensen graven veur de dooien. De aoldste monumenten van Nederland: de hunebedden zint wal de miest indrukwekkende graven. Het bouwmateriaal (de zwarfstienen, ok wal Vlinten nuumd) kunt wal 30 tun wegen en of dat niet genog is… Het hunebed wuur waterdicht maakt met  verschillende materialen, zoas b.v. barkenbast. Elk hunebed is tot stand kommen deur veul wark van veul luu. Waorum wuur der non einlijk zoveul muite daon?

Waorum een hunebed?

Alle beschavings in de wereld hadden of hebt rituelen. Dizze rituelen hebt te maken met de belangriekste fasen in het leven van de mèens: geboorte, volwassen worden, partner vinden en oet de tied kommen. Het “hen brengen” van een dooie is ien van de rituelen. Het “hen brengen” is een vörm van ofscheid nimmen, mar ok respect betugen aan degene die oet de tied kommen is en eerbied tonen veur de dood. Zo ok bij de hunebedbouwers. Bij de hunebedden vind wij sporen van rituelen: tiedens de ceremonie wuur der meziek en vuur maakt en hiel waorschienlijk eten en drunken. Mar een hunebed is meer as een graf…

Hunebed: een symbool van de familie en een plek um nao te dèenken

Het hunebed muuk dudelijk dat het gebied van een familie hunebedbouwers was. De hunebedden waren niet van wied te zien. Allien de groep zölf zag het hunebed as tieken van heur leefgebied.

Het lek meer te weden as een graf, ok een bezundere stee waor de luu bij mekaar kwamen. Um het hunebed hen zint offers vunden in koelen, zoas potten met eten en drinken. Regelmaotig kwamen hunebedbouwers bij het hunebed bij mekaar um wat te wèensen (offers te brengen), um nao te dèenken of um even een ogenblik dicht bij heur veuraolden te weden.

Vertaling: Willy Weerman