Ten zuidwesten van het dorp Exloo ligt het Molenveld met prachtige heide, natte gebiedjes en een glooiend landschap. De schaapskudde van Exloo wandelt elke dag van het dorp naar het Molenveld. Met een beetje geluk kom je de schapen tijdens je wandeling over de heide tegen.
Ontstaan van de heide
Heide is ontstaan in de middeleeuwen door het kappen van het bos. Het hout was nodig als bouwmateriaal en als brandstof. Op de overgebleven kale gebieden ontstond heide waar de vele koeien/ossen en later ook schapen in Drenthe op stonden te grazen. Schapen werden overdag naar de woeste gronden gebracht om te grazen en in de avond gingen de schapen op stal. Deze potstallen werden jaarlijks met verse plaggen bedekt en de plaggen met mest werden naar de akkers gebracht als bemesting. In de loop van de zeventiende beginnen de boeren woeste gronden te ontginnen voor verbouwen van graan. Rond 1850 is ruim 60 procent van Drenthe nog steeds heide. Rond 1900 bestond een vijfde deel van Nederland uit de zogeheten woeste grond, vaak heide. In de negentiende eeuw werd kunstmest uitgevonden en dit betekende minder behoefte aan schapenmest, maar ook dat de woeste gronden konden worden ontgonnen naar grond voor de landbouw of bos. Rond 2000 was slechts 1 procent van Nederland nog heide. Het huidige Molenveld is 80 hectare en was niet vruchtbaar te maken vandaar dat het heidegebied bleef. Sinds de jaren tachtig zorgen verschillende natuurorganisaties voor het behoud van de heide wat anders zou het begroeid raken met grassen en bomen. Met dank aan de schaapskudde is het heidegebied nog heide. Zonder ingrijpen zou het gebied veranderen in landschap met grassen en uiteindelijk bos.
Het vennetje
Op het Molenveld zijn ook nattere gebieden te vinden, zoals het vennetje. Door de leem in de bodem blijft het water staan. In het verleden werd deze ven gebruikt voor het wassen van de schapen vooraf aan het scheren, maar inmiddels is het een gebied om te genieten van de bijzondere flora en fauna.
De naam
Aan de rand van Exloo heeft ooit een korenmolen gedaan tussen de Hoofdstraat en de Boslaan: vandaar dat het gebied Molenveld heet.
Witte wieven
Op het Molenveld groeien jeneverbessen en deze struiken worden in de mist nog wel eens voor witte wieven aangezien.
Adres
Parkeerplaats achter zwembad De Leewal, Zuideinde 36 in Exloo
