Een raatakker of celtic field is een archeologische site. Deze akkers zijn klein en vierkant tot rechthoekig van vorm (35 bij 35 tot 50 bij 50 meter). De akkersystemen zijn enkele hectaren groot. Wanneer de akkergrond uitgeput raakte werd die opzij geschoven, waarbij aarden wallen ontstonden, en werden er van elders aangevoerde vruchtbare zoden op gelegd. Omdat zand vocht niet goed vasthoudt kon met het aanbrengen van nieuwe zoden bij raatakkers op zandgronden meteen een betere vochtregulatie op de akker ontstaan. De wallen zijn soms nog terug te vinden. Vaak is het wallenstelsel alleen nog aan de verkleuring van de grond te zien. Eén of meer ‘raten’ van een veld konden gebruikt worden om er een behuizing te bouwen; was deze boerderij of hut versleten, dan werd er met het bruikbare materiaal een nieuwe gebouwd op een andere, uitgeputte akker, en de beschikbare grond was door decennia bewoning weer vruchtbaar geworden (‘zwervende erven’).
Raatakkers bij het Wekeromse Zand.
Wanneer werden raatakkers gebruikt?
De akkers kennen we van de Late Bronstijd tot de Romeinse tijd. Op deze akker werden granen en andere gewassen verbouwd, denk aan emmertarwe, bedekte gerst, duivenboon, pluimgierst, huttentut, rogge en spelt. Deze akkers kennen we in het noordwesten in Europa (Groot-Brittannië, Ierland, België, Nederland, Duitsland, Denemarken, Zweden, Polen en in de Baltische staten).
Raatakkers op een kaart uit 1858, vermeld als Romeinsche Legerplaats.
Van Romeinse Legerplaats tot Celtic field
Dominee Picardt dacht eerst dat deze akkers het bewijs waren voor legersteden of woonplaatsen. In de 18e eeuw werden de raatakkers in verband gebracht met de Romeinen (Romeinsche legerplaats). De naam Celtic field is bedacht in het verleden, maar inmiddels weten we dat de Kelten en de akkers niks met elkaar te maken hadden en is de term raatakkers beter.
Raatakkers in akkers
In Nederland zijn duizenden hectaren raatakkers bekend, namelijk in Drenthe, de Veluwe en de Achterhoek. Raatakkers zijn te vinden Dwingelderveld, Hijkerveld, Balloërveld, Noordsche Veld, Wekeromse Zand…
