Wichie van Yde

Vlakbij het dörpie Yde in Noord Drenthe is op 12 mei 1897 een veenliek vunden. Het leg non in het Drèents Museum in Assen. Het is ien van de veule veenlieken die in Drenthe vunden zint. Het Wichie van Yde is wál de bekendste, veural umdat der een gezichtsreconstructie van maakt is.

Locatie

Het gebied Hondstong leg ten noorden van Vries langs de es van Yde. Een markeerde wandeling van 4,5 kilometer gef een indruk van het gebied waor het Wichie van Yde woond hef. Sinds kört is bekend dat de oorspronkelijke vindplaots van het veenliek het Stiefveen ten noorden van Vries was. Kiek veur meer informatie over de Hondstong op www.drentslandschap.nl/natuurgebied/hondstong

De locatie is ien van de hotspots van Hondsrug UNESCO Geopark. Kiek veur meer informatie hierover op https://www.dehondsrug.nl/hotspots/meisje-van-yde/

De wandeling

Het startpunt van de wandeling is de parkeerplaots bij de start van de route an de Veenweg.- https://www.eindjeomindrenthe.nl/hdl-routes/index.html?appid=08b062c6820a4c61ac4a203cae658eb0

De fietstocht

der is een fietstocht van 53 kilometer deur Noord Drenthe oetzet. Dizzend döt ok de vindplaots van het Wichie van Yde an. Kiek veur meer informatie op https://www.drentslandschap.nl/wp-content/uploads/2015/11/Fietsroute-Alles-goed-en-wel-op-het-Noordenveld.pdf

Hondstongen versus Stiefveen

Men hef lang dacht dat het liek oet natuurgebied De Hondstongen, dicht bij Yde ofkomstig was. Een gebied in eigendom van Stichting “Het Drentse Landschap”. Mar in mei 2006 wuur bekend dat dit niet de originele vindplaots west is. De twie ontdekkers waren an het törf steken in het Stiefveen tussen Yde en Vries. Umdat heur warkzaamheden daor illegaal waren, niet in gebied van de eigen marke, besleuten zie um het liek te verplaotsen. Naozaten van de törfstekers hebt het verhaal lang stil holden, oet angst de naam van heur veuraolden te bekladden. Tegenwoordig wordt der dacht dat het Stiefveen waorschienlijk de originele vindplaots west is . Het is een veentie ongeveer 1,5 km ten noorden van Vries (Wikipedia).

Kiek veur meer informatie over de ontdekkers  op https://www.hunebednieuwscafe.nl/2017/10/verhaal-man-meisje-yde-vond/

Wetenschappelijk underzuuk

Oet C14-datering blek dat het Wichie van Yde tussen 54 v.Chr. en 128 n.Chr. oet de tied kommen is. Zie was op dat ogenblik 1,40 m groot en ongeveer 16 jaor aold. Zie har een ofwieking an heur ruggewervels (scoliose) waordeur zie waorschienlijk wat krom was en meugelijk ok mank luup. In 2014 muken underzukers oet het Duutse Mannheim een 3D-scan van het veenliek (Wikipedia).

Doodsoorzaak

Heur kop is veur de helft kaalscheuren en zie hef een baandtie met schoefknup um de hals. Dit baandtie was oorspronkelijk een taillebaand en is niet weven, mar maakt in de sprangtechniek, een zeer oude vlechttechniek. Het is driemaol um heur hals wunden en de knup is under heur linkeroor ántrökken. Der zit een gat in de hoed (huid) boven het linker sleutelbien dat het gevolg weden kan van een messteek. Ondudelijk is de reden van heur gewelddadige dood. Het kan een straf west weden, mar zie kan ok offerd weden (Wikipedia)

In de directe umgeving van de Hondstong bij Yde hef kunstenaar Derk den Boer een kuunstwark maakt dat de markering van de vindplaots van het Wichie van Yde angef.  Het hef de naam: “de Gebroken Cirkel” en is in 2011 maakt.

Vertaoling Willy Weerman