Thee kan je zetten van verse of gedroogde kruiden. Om deze workshop extra leuk te maken, kan je van te voren verse en gedroogde kruiden naast smaakmakers (verse gember, diverse soorten honing en citroen) klaar zetten. Maak leuke nieuwe combinaties en proef wat je lekker vindt. Naar gelang je eigen smaak kun je de thee op smaak brengen met verse gember, een schijfje citroen of honing.
Thee van verse kruiden: doe, net als muntthee, een paar verse topjes in een theepot en schenk er water over dat net van de kook is.
Thee van gedroogde kruiden: doe een theelepel gedroogde kruiden per beker in een theezeefje en schenk daar water over dat net van de kook is.
Veel planten bevatten een geneeskrachtige werking. Drink daarom nooit langere tijd achter elkaar één soort, maar varieer
Bij medicijngebruik: raadpleeg uw arts.
Drogen van wilde kruiden
Verschillende manieren:
•In de open lucht: spreid de kruiden uit op een tafellaken
•In een droogkast
•In een droogoven /gewone oven met de deur op een kiertje, maximaal 40 graden Celsius
Pluk droge, verse planten
Droog de planten in maximaal 3 dagen tot ze knisper droog zijn
Laat ze niet in de volle zon drogen, maar in een warme, lucht doorlatende ruimte, bv op zolder
Bewaar de kruiden in een schoon glazen potje op een donkere plaats
Planten voor wilde kruidenthee
- Brandnetel (de jonge toppen)
- Paardenbloem (wortel, blad, bloemen)
- Hondsdraf (voor en tijdens de bloei)
- Witte dovenetel (blad en bloemen)
- Duizendblad (blad en bloemen)
- Kleefkruid (de jonge toppen)
- Roos (blad, bloem en bottel)
- Meidoornbloesem
- Vlierbloesem
- Douglasspar
- Reuzenzilverspar
- Heermoes
- Moerasspirea
- Bijvoet (niet bij zwangerschap)
Let op
- Pluk met respect voor de natuur. Zeldzame en beschermde planten laten staan.
- Pluk alleen op schone plekken. Blijf uit de buurt van auto’s, hondenuitlaat plekken, industrie, akkers waar gespoten wordt.
- Pluk alleen planten die je goed kent. Pas op verwisseling met giftige planten (o.a. de zeer giftige taxus).
- Veel planten hebben een geneeskrachtige werking. Drink daarom niet te lang dezelfde kruidenthee. Zorg voor voldoende afwisseling.
- Bij medicijngebruik: pas op voor dubbele werking. Vraag na bij uw arts.
- Gebruik betrouwbare bronnen – online kan tegenstrijdige informatie te vinden zijn.
- Hou rekening met de gevaren (pyrrolizidine alkaloïde, vossenlintworm en teken).
Grote brandnetel (Urtica dioica)
•In Nederland komen de grote en kleine brandnetel voor, beide zijn eetbaar
•Jonge toppen (bovenste 6 tot 8 blaadjes) en groene zaden eetbaar
•Rauw in pesto, of gekookt als spinazie
•Superfood van eigen bode
•Blad als spinazie gebruiken
•Zaden als superfood (dus met mate), over salade, door stamppot, in rawfoodcake
•Bevat o.a. veel chlorofyl, vitamine C, magnesium, kalium en ijzer
Paardenbloem (Taracacum officinale)
•Blad, bloemknoppen, bloemen en wortels eetbaar
•Vocht afdrijvend, vandaar de Franse naam ‘pis-en-lit’
•Reinigend en stimuleert de gal en lever
•Wortels stoven of koken
•Blad rauw of gekookt in salade, soep, pesto enz.
•Bloemen als siroop, jam, eetbare garnering
•Gebleekt blad: molsla
Hondsdraf (Glechoma hederacea)
•Herkenbaar aan niervormig blad, sterk aromatisch bij kneuzing
•Kruipend plantje met paarse lipbloemen
•Voor en tijdens de bloei eetbaar als kruid
•Heerlijk als kruid in het eten, bijvoorbeeld stamppot, omelet en soep
•Ook als thee of getrokken in koud water
•Wordt gebruikt bij ontsteking van het maag- en darmslijmvlies en is wond helend en ontstekingsremmend
Witte dovenetel (Lamium album)
•Blad lijkt enigszins op het blad van de brandnetel, maar is zachter behaard en heeft minder scherpe inkepingen in het blad
•Heeft kenmerkende geur, bevat veel etherische oliën
•Ook in zachte winters te vinden
•Frisse scheuten eetbaar (blad, bloemen, knoppen)
•Lekker in warme en koude gerechten. Ook als thee
•Bloemen vormen mooie garnering
•Ook andere dovenetelsoorten zijn eetbaar
Duizendblad (Achillea millefolium)
•Let goed op het herkenbare blad
•De bloemen hebben een karakteristieke geur, die vrij komt bij kneuzing
•Het blad kun je oogsten tot ver in de herfst
•Lekker kruidig van smaak
•Blad en bloemen zijn eetbaar
•Lekker in kruidenboter, kruidenthee of als kruid in soep, stoofpot etc.
•Geneeskrachtige werking: bloedstelpend
Kleefkruid (Galium aparine)
•Herkenbaar aan de stijve haartjes, vandaar de naam
•Niet te verwarren met andere familieleden als lieve-vrouwebedstro, geel walstro, glad walstro enz.
•Jonge scheuten lekker en gezond in soep, smoothie en omelet
•Maak een lekkere en gezonde thee van kleefkruid, combineer het met bv witte dovenetel voor de smaak
Roos (Rosacea)
•Alle onbespoten rozen zijn eetbaar
•Gebruik geurige rozen, deze geven de beste smaak af
•Rozenblaadjes:
•bijvoorbeeld thee, siroop, gelei, eetbare garnering, als toevoeging aan suiker
•Ook de groene blaadjes van de plant kun je gebruiken als thee
•Rozenbottels:
•De pitjes vooraf verwijderen een mesje of achteraf door de gekookte bottels door de roerzeef te doen
•Gebruik de bottels in jam, zoete saus, hartige saus, thee, vermalen tot poeder
•Bevat veel vitamine C
Meidoorn (Crataegus)
•In Nederland voornamelijk de eenstijlige (Crataegus monogyna) en tweestijlige (Crataegus laevigata) meidoorn. Ook kruisingen komen voor
•Eenstijlige meidoorn is de meest algemeen voorkomende soort
•Tweestijlige meidoorn heeft minder diep ingesneden blad
•Jong lichtgroen blad, bloesems en bessen eetbaar
•Bloesems lekker als thee, siroop en gelei
•Compote van bessen met appel
•Blad als thee (zuiverend)
•Werkt versterkend op de hartkransslagader
Gewone vlier (Sambucus nigra)
•Ook wel zwarte vlier genoemd
•De gewone vlier heeft houtige delen en diep paarse tot zwarte bessen in hangende trossen.
•Bloesems en gekookte bessen eetbaar
•Alle groene delen giftig (onrijpe bessen en zo veel mogelijk takjes verwijderen)
•Bloesems lekker als thee & siroop, in pannenkoeken, cupcakes en rawfood notenballetjes
•Bessen als sap, gelei, vruchtensaus
•Bloesems en bessen zijn goed tegen verkoudheid
•Niet verwarren met de kruidvlier (Sambucus ebulus). Deze heeft groene takken. De bessen van de kruidvlier zijn ook donker van kleur, maar de tros staat omhoog. Deze is niet eetbaar
•De trosvlier of bergvlier (Sambucus racemosa) heeft een trosvormige bloeiwijze en rode bessen. Veel mensen verdragen deze bessen niet. In sommige landen worden ze wel gebruikt (alleen gekookt)
Spar (Picea)
•Fijnspar (Picea abies) is meest voorkomende spar. Daarna de douglasspar (Pseudotsuga menziesii) en in mindere mate de reuzenzilverspar (Abies grandis)
•Deze drie sparren zijn eetbaar
•De naalden van de spar zijn alleenstaand op de takken (solo, met de s van spar). De kegels hangen aan de takken.
•De naalden van de douglasspar en reuzenzilverspar zijn plat, met zilverwitte / grijswitte onderkant
•Reuzenzilverspar is goed herkenbaar aan de verschillende lengte van de naalden (lang, korter en kort) en de grootte ervan (forse stevige naalden)
•Jonge takjes / uitlopers als thee, siroop, gelei, ingelegd in olie of honing
•Groene kegels raspen over salade
•Gebruikt bij verkoudheid en ontsteking van de luchtwegen
•Let op: niet verwarren met de zeer giftige taxus. Deze heeft ook platte naalden, maar de onderkant is meer groen van kleur
Den (Pinus)
•Grove den (Pinus sylvestris) is in Nederland de meest algemeen voorkomende den.
•De naalden van de den zitten paarsgewijs vast aan de tak (duo met de d van den).
•De naalden van de grove den zijn gedraaid. De dennenappels zijn vrij klein. De kroon van oudere bomen heeft een roodbruine tint •Soms kom je de zwarte den (Pinus nigra) tegen. Deze heeft veel langere naalden en veel grotere dennenappels.
•Beide zijn eetbaar
•De zeer jonge, nog zachte uitlopers fijn gesneden als kruid in bv. kruidenspread of zelf gemaakte chocolade
•De buitenste takken (10 cm groot) als thee, siroop, gelei, ingelegd in olie of honing
•De jonge mannelijke bloeiknoppen gebruiken als siroop
•Geneeskrachtige werking: verzachtend op de luchtwegen. Bevat vitamine C
Lariks (Larix)
•Veel naalden uit één groeipunt (legio, met de l van lariks)
•Verliest zijn naalden in de herfst, i.t.t. andere naaldbomen
•Jonge cambium en frisgroene bloemknoppen, kegels en scheuten (naalden) eetbaar
•Gebruikt bij verkoudheid en aandoeningen van de luchtwegen. Zalf van de naalden stimuleert de doorbloeding en heeft een wond helende werking
