Op expeditie naor de Maandelanden, Drents

Veurig jaor much ik een wandelexcursie organiseren in de Maandelanden waorbij ik de dielnimmers even kieken laoten much naor de cultuur- en laandschapsgeschiedenis. Binnen het Hondsrug UNESCO Geopark is dit ien van de hotspots binnen het thema water. Het bewies is aj in het natuurgebied komt, onderstaond bordtie! Het gebied is vrij toegankelijk um in te strunen van 15 juni tot 15 maart!

De Maandelanden

In het veld, achter het darp Wespert (Westdorp), niet wied van Börger, begunt ién van de twie bovenloopies van de rivier de Hunze: het Veurste diep (Voorste Diep). Bezunder is dat bij Börger het Veurste Diep de Hondsrug deurbrek: Hiel bezunder. Het Veurste Diep löp dwars deur de Maandelanden. De Maandelanden is een stee waor de netuur neie kaansen kregen hef.

Bij de anleg van het kenaol Bunen-Schonoord wuur handig gebroek maakt van dizze netuurlijke leegte. In de loop van de twintigste eeuw is het oorspronkelijk beekdal zowat hielemaol verdwenen. In 2012 hef het Drentse Landschap de oorspronkelijke beekloop van het Veurste Diep naor zien aolde staot terug bracht. De naam is te danken an het gemienschappelijke gruunlaand van de boeren van Wespert: de Maandelanden. dat laand lag vrogger langs het diepie. Het gebied is 120 bunder (hectare) groot. Kwelwater dat naor het oppervlak stroomt zal derveur zörgen dat der bloemrieke schraollaand  ontstaon zult. De Maandelanden hef ook de functie van waterbarging. Zo neudig kan roem 160 doezend kubieke meter water opslagen worden.

Kenaol Bunen-Schonoord.

Het verhaol van water

Water hef het laandschap van Drenthe vörmd. Het ies van de ien nao lèeste iestied hef de keiliem hier bracht en de Hondsrug (en Rolderrug) vörmd. Met dank an het ies is ok het zaand in de lèeste iestied hier hen blaozen. Mar der is meer. De Maandelanden is ien van de hotspots in de verhaallien Water van Hondsrug UNESCO Geopark.  En dat is niet veur niks! Het Veurste Diep löp deur de Maandelanden en giet dwars deur de Hondsrug.

Drinkwater van de Hondsrug

Diep under het Hondsruggebied zit een waterbel met drinkwater. Tot de dag van vandaag wordt hier drinkwater wunnen. Bezunder is dat dit drinkwater in Anloo botteld wordt en dat het water daw non drinkt doezenden jaoren leden as regen oet de lucht vallen is. As Hunebedhoofdstad is het vanzölf geweldig um water te pruven dat meugelijk in de tied van de hunebedbouwers vallen is. Pruuf ies een glassie Anl’eau!

Meander – langs het water

In het gebied is de meandering weer anbracht. Aj goed kiekt kuj dit zien. Mar op de moderne menier (Google Maps) wordt het echt dudelijk. En ok de kaort van het Drents Landschap maakt het dudelijk.

Kwel

In het gebied is kwelwater waor te nimmen. De donkere roestachtige kleur verrad daw met kwel te maken hebt. As der kwel is, dan is de kaans op een grote diversiteit an planten en dieren hoog.

An de raand van het netuurgebied leg de N34, ook wal de Hunebedhighway nuumd. Dizze weg is te beschouwen as de hoofdweg over de Hondsrug hen. Links en rechts van de weg ligt hunebedden en grafheuvels, een verklaoring hierveur is dat dit in de prehistorie al een belangrieke weg was. Ok nao de prehistorie bleef de weg min of meer op dezölfde stee liggen. Bij de anleg van de weg is der van alles vunden, dèenk aan grafheuvels, boerderijen, graanspiekers, enzo. Ien van de aoldste darpen van Nederland leg an de N34 -Börger, de Hunebedhoofdstad van Nederland. Anwiezings veur dizze bezundere geschiedenis is te vinden in de straotnamen van de neibouwwiek (Daalkampen), maar ok deur de graanspieker in de geluudsmuur langs de N34.

Archeologie van de Maandelanden

Met de anleg van dit netuurgebied is der ok archeologisch underzuuk daon. In dit gebied zint zeuven stientiedvindplaotsen vunden. Bij de vondsten moej dèenken an ofslagen, klingen en kernstukken oet de aolde stientied tot de neie stientied. Bezunder is een bronzen biel oet de midden bronstied. Meugelijk hew hier met een offer te maken. Beekdalen waren natte plekken waor in de prehistorie offers bracht wuurden: van stukken vuurstien tot potten met eten en drinken, van gerak (gereedschap) en wapens tot mèenselijke offers.

Locatie

Locatie De Mandelanden:
Coördinaten:  52°54’32.1″N 6°46’35.5″E
Borgerderstraat 15, 9534 PA Westdorp
Het gebied is vrij toegankelijk um te strunen van 15 juni tot 15 maart!