Een mysterieuze grot met 71.000 jaar oude geheimen
Laang Spean betekent letterlijk ‘grot der bruggen’ en is de oudste archeologische vindplaats van Cambodja.
De prehistorische grot bevindt zich in een berg in Battambang in het noordwesten van het land. De naam ontleent zich aan het dak van de grot. Door het instorten van het zandsteen zijn bruggen gevormd in het dak.
Archeologisch onderzoek heeft verschillende lagen van bewoning en menselijke activiteit aangetoond. In de aller diepste laag (5 meter) zijn stenen werktuigen van 71.000 jaar oud gevonden.
De meeste aandacht gaat uit naar de bovenste lagen. Daar zijn vondsten gedaan die behoren tot de relatief onbekende ‘Hoabinhian’ cultuur (11.000 tot 5000 jaar oud).
Door toekomstig onderzoek hopen archeologen meer te komen weten over deze cultuur en de omgeving waarin deze prehistorische mensen leefden.

Het begin van het onderzoek
De eerste opgravingen in Laang Spean werden van 1965 tot 1969 door de universiteit van Phnom Penh uitgevoerd. Dit gebeurde samen met de Franse archeoloog Roland Mourer.
Tijdens dit onderzoek werden onder anderen scherven, dierlijke botten, schelpen en stenen werktuigen aangetroffen.
Er werden drie verschillende lagen met sporen in de bodem beschreven:
De eerste laag is Neolithisch en is tussen de 3700 en 3300 jaar oud.
In de tweede laag zijn Mesolitische vondsten gedaan die behoren tot de Hoabinian cultuur. Dit is tot nu toe de enige vindplaats in Cambodja. In buurlanden Thailand en Vietnam zijn meerdere vindplaatsen.
Deze cultuur staat bekend als late jagers en verzamelaars en is 11000 tot 5000 jaar oud.
De derde en diepste laag kent sporen van paleolithische mensen en is 71000 jaar oud. Deze wordt ook wel ‘Pre-Hoabinian’ genoemd.
Dertig jaar burgeroorlog en het gevaar van landmijnen maakten verder onderzoek in de grot onmogelijk.

Moderne archeologie
Pas in 2009 zijn Franse en Cambodjaanse archeologen weer begonnen met nieuwe opgravingen en zeker niet zonder succes.
De vele vondsten uit de jaren ’60 werden aangevuld met nieuwe spectaculaire vondsten.
De graven van vier Neolithische mannen en een vrouw zijn gevonden waarvan sommigen met bijzondere stenen sieraden.
Ook in de laag van de Hoabinian cultuur zijn wederom werktuigen gevonden en zelfs een grote steen waarin een pijl is ingekerfd. De pijl heeft ook nog eens sporen van rode verf en kan daarmee de oudste vorm van kunst in Cambodja zijn.


De toekomst
Elk jaar keert het team van archeologen en studenten terug naar de grot voor nieuwe opgravingen.
Voor het publiek is een tentoonstelling geopend in het provinciaal museum van Battambang. Hier zijn de stenen sieraden uit de Neolithische laag te bewonderen.
Ook zijn prachtige reconstructies gemaakt van de mensen uit deze tijd. Vergelijkbaar met de hunebed familie in het Hunebed Centrum.
De grot zelf is ook voor publiek geopend.
Foto’s en tekst Casper Gils