Wie de Veluwe bezoekt, denkt als eerste aan Het Nationale Park De Hoge Veluwe. Niets ten nadele van de natuurschoon van dit beschermde gebied, wijken wij prehistorie-liefhebbers graag van de geijkte paden af op zoek naar sporen uit het verleden. Onder de rook van Wolfheze ligt een natuurmonument met grafheuvels, weringen, karresporen; een dusdanige archeologische rijkdom, dat heel Oud-Wolfheze is aangewezen als beschermd archeologisch monument.
Natuurmonumenten heeft een wandelroute uitgestippeld langs de verschillende archeologische bezienswaardigheden: https://www.natuurmonumenten.nl/natuurgebieden/wolfheze/route/wandelroute-wolfheze-vlakbij-arnhem
Wanneer men bij de parkeerplaats begint, voert deze als eerste langs een indrukwekkende dubbele landweer; een tweetal wallen met geulen haaks op de weg, aangelegd om tol te kunnen heffen. Verschillende middeleeuwse karresporen zijn in het hele gebied nog zichtbaar, die allemaal leiden naar het punt waar de wering doorkruist kon worden.
In wat tegenwoordig een bos is, vindt men de Wodanseiken. Romantische landschapschilders vader en zoon Johannes en Gerard Bilders hebben ze rond 1850 deze naam gegeven. Voor de romantici was historische accuratie niet eerste prioriteit; de eiken stammen niet uit de tijd van de Germanen, maar zijn evengoed een indrukwekkende 500 jaar oud.
Versprijdt over het hele gebied liggen 15 grafheuvels uit het late neolithicum tot bronstijd, tussen 2850 en 1100 voor Christus. Wanneer wij langs de grazende wilde koeien het bos verlaten en het heidelandschap voor ons opentrekt, steekt met namen de Koningsberg duidelijk af in het landschap. Deze laat-neolithische grafheuvel heeft z’n bijnaam gekregen vanwege de rijke grafgiften die bij opgravingen zijn gevonden; klokbeker-aardwerk, een dolk en vuurstenen polsbeschermers voor boogschieten.
Verder is langs de wandeling nog een in 1585 door de Spanjaarden verwoest kerkje te spotten en een zestiende eeuws rondeel.
