Betenbrunn is gelegen in de gemeente Heiligenberg in het Bodenmeerdistrict in Baden-Württemberg, Duitsland. De kerk staat op de plek waar een Keltisch bronheiligdom was gelegen: de nu achthoekige waterput voor de kerk was al in de voorchristelijke tijd een bedevaartsoord.
Waarschijnlijk de grootste activiteit, bekend tot ver over de landsgrenzen, is het jaarlijkse kerkfeest op de dag van de geboorte van Maria dat altijd wordt gehouden op de eerste zondag van september. In de bedevaartskerk Sankt Maria in Betenbrunn is een oeroude steen in de muur verwerkt.
Voorchristelijke stenen worden wel vaker in christelijke gebouwen verwerkt. Op deze manier werden de voorchristelijke cultus-stenen gekerstend.
Volgens de legende was de inkeping in de ommuurde monoliet – die is ingemetselt in een van de zijkapellen van de kerk – afkomstig van een Zweedse huurling die het wonderbaarlijke beeld met zijn sabel wilde vernietigen, maar er met zijn sabel af gleed.
De onderkant van de steen is glad, doordat mensen er al vele generaties lang over heen strijken. De rode kleur van de ronde opening van de steen duidt op een vrouwelijke cultussteen.
Pelgrims steken de hand in de ronde opening, de aanraking van de voorouder-steen zou zorgen voor zegen en geluk. Door de hand in de inkerving te steken zou goddelijke bijstand verkregen worden. De inkerving lijkt met olie of zalf te worden ingesmeerd, waardoor een lekspoor is ontstaan.
De naam Betenbrunn wordt verklaard door de twee delen van het woord: Brunn als fontein, en de drie Beten – die Keltische verzorgers van de doden waren (of volgens andere verklaringen een man genaamd Betto of een veel gerespecteerde, genezende fontein). Waarschijnlijk is de site een vroege moedercultussite, die vervolgens door christelijke missionarissen werd omgebouwd tot een plaats van aanbidding van de Moeder van God.
Bij bronnen zijn vaker bijzondere stenen te vinden, voorbeelden zijn te vinden in Heilige stenen en miraculeuze bronnen.
Marinda Ruiter
Bronnen
Menhire in Deutschland, Johannes Groht, herausgegeben on Harald Meller
Afbeeldingen
Links naast de ingemetselde monoliet is een gedenkteken voor de slachtoffers van WOII – By Dietrich Krieger, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=64181896
De bron voor de Wallfahrtskirche Mariae Geburt (Betenbrunn) – By Dietrich Krieger, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=34821605
De monoliet – By Dietrich Krieger, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=26355083
Een heilige steen, waarschijnlijk van heidense oorsprong, in een muur van de bedevaartskerk St. Maria, Heiligenberg-Betenbrunn, Baden-Württemberg, Duitsland – By Dietrich Krieger – Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=12612427
De bedevaartskerk St. Maria in Betenbrunn – By Dietrich Krieger, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=20868600
