Richting het einde van het jaar staan veel mensen stil bij hun overleden voorouders. Zo kun je bij het grootste hunebed op de kortste dag van het jaar een kaarsje branden tijdens lichtjesavond.
Van alle tijden
Maar het vereren van voorouders gebeurt al veel langer. Over de hele wereld en op allerlei manieren. Verschillende culturen hebben verschillende gebruiken, tradities en rituelen die soms eeuwenlang of zelfs millennia lang in stand worden gehouden. Door archeologische vondsten weten we dat ook de hunebedbouwers geloofden dat het leven niet ophield bij de dood, en dat ze hun voorouders in ere hielden. De details van de rituelen die hunebedbouwers hielden weten we helaas (nog) niet.
Het in ere houden van oude gebruiken
Soms wordt er nieuw lezen geblazen in oude tradities en zo zijn er vandaag de dag mensen die voorchristelijke gebruiken in ere proberen te houden. Zij vallen onder de noemer paganisten en zijn onder te verdelen in o.a. heksen, druïden en sjamanen. Dit is een groeiende wereld aan mensen en op zondag 29 oktober is er een gezelschap aanwezig en kun je als bezoeker kennis maken met hun rituelen en gebruiken.
Wat is er te zien en te doen?
Informatie
Er zal de hele dag een kraam staan in het Hunebedcentrum, waar je de paganisten alles mag vragen wat je wilt. Er zullen wat spirituele items te koop zijn, maar ze zijn er vooral om je informatie te geven over paganisme… en waarom ze nou bij het Hunebedcentrum komen.
Pendelen, runen trekken, orakelen en tarot
Ook is er de mogelijkheid om te ‘divineren’: met bijvoorbeeld pendelen, runen trekken, orakelen of tarot het antwoord krijgen op een levensvraag die je hebt. De heksen die je daarbij helpen geloven dat onder andere onze voorouders helpen deze boodschappen aan jou over te brengen.
Ritueel
Voor de paganisten het meest bijzondere… Je kan aansluiten bij een écht heksen-ritueel, bij het grootste Hunebed! Hieronder volgt het rituelen-programma.
Voorouder-ritueel bij het Hunebed
12:00 & 16:00 vrij toegankelijk ritueel voor iedereen
14:00 ritueel speciaal voor kinderen (basisschool, evt onderbouw middelbare school) (begeleiders mogen mee)
Verzamelen
Voor deze rituelen verzamelen we bij de kraam, krijg je alvast wat informatie, en lopen daarna samen naar het Hunebed om het ritueel uit te voeren.
Je mag iets meenemen wat jou aan (een van je) voorouders doet denken, maar dat is niet verplicht.
Let op: halverwege het ritueel aanhaken is niet mogelijk!
Meer informatie:
VOOROUDERVERERING BIJ HET HUNEBED: EEN SAMHAIN-EVENEMENT
In deze donker wordende tijd van het jaar staan mensen nogal eens stil bij hun overleden voorouders. Bij het hunebed kan je op Lichtjesavond een kaarsje branden voor diegenen die overgegaan zijn, op de kortste dag van het jaar. De kerk viert op 1 en 2 november Allerheiligen en Allerzielen, en vanuit Amerika lijkt de laatste jaren op 31 oktober Halloween (All Hallow’s Eve… letterlijk ‘de avond voor alle heiligen’: Allerheiligen dus!) over te waaien met z’n geesten, spoken en heksen.
Voorouderverering en -herdenking zit veel dieper in onze cultuur ingebed dan we vaak doorhebben. Er zijn veel manieren waarop we proberen de gedachtenis levend te houden aan onze voorouders en wat zij deden. Musea met oude artefacten, verfilmingen van waargebeurde verhalen uit de geschiedenis, herdenken op 4 en 5 mei, maar bijvoorbeeld ook het vernoemen van straten, gebouwen en prijzen of onderscheidingen naar -meestal bekende- mensen. Allemaal manieren om te voorkomen dat we ze vergeten en te erkennen dat ze een belangrijke rol hebben gespeeld in de samenleving.
Maar het vereren van voorouders gebeurt al veel langer. Door archeologische vondsten zoals grafgiften weten wij dat ook de Hunebedbouwers al geloofden dat het niet ophield bij de dood, en dat ze hun voorouders in ere hielden. Bovendien zien we tot op de dag van vandaag dat in veel landen de oorspronkelijk inheemse bevolkingen die hun cultuur bewaard hebben ook bijna altijd voorouderverering doen, over de hele wereld, en ook zonder dat ze dat van elkaar wisten. Kennelijk is dit dus iets wat heel diep in de mens ingeworteld zit.
Tot op de dag van vandaag zijn er ook mensen die dit en nog veel meer oude, vóórchristelijke gebruiken in stand proberen te houden. Hoewel we niet altijd meer precies weten hoe het destijds gegaan is, proberen deze mensen zo goed als dat gaat de intentie achter zulke gebruiken en rituelen in ere te herstellen en weer leven in te blazen. Mensen waarvan je misschien dacht dat ze alleen in sprookjes en stripverhalen bestaan… Heksen, Druïden en Sjamanen bijvoorbeeld. Maar deze groepen vallen allemaal onder de noemer Paganisten. Ze bestaan dus wel, hun aantallen zijn zelfs groeiend. En ze komen zondag 29 oktober naar het Hunebedcentrum, waar ze met een kraam staan en je ze dus alles kan vragen wat je over paganisme wil weten. En waar ze ook een echt heksenritueel gaan doen bij het hunebed, waarbij je mag aansluiten. Daarover lees je aan het eind van dit artikel wat meer.
Die zondag is de laatste zondag voor Samhain, en daarom dat die datum gekozen is. Huh? Samhain? Ja, Samhain (spreek uit sah-wèn of soo-wèin) is een van de acht jaarfeesten voor de paganisten. Die acht feesten liggen netjes verdeeld over het hele jaar, en Samhain valt op 31 oktober. Het Halloween-feest is er van afgeleid, maar waar Halloween meer een oppervlakkig griezelfeestje geworden is, is Samhain het feest waarbij paganisten zeggen dat de sluier die onze wereld afschermt van die van de mensen die overgegaan zijn dun is. Dat betekent dat in deze tijd je net wat makkelijker boodschappen kan ontvangen en verzenden. Dit is dus hét moment voor paganisten om je voorouders extra duidelijk te maken hoezeer je waardeert welk pad ze voor je gebaand hebben. Juist nu zullen ze die makkelijker ontvangen. Maar het werkt ook de andere kant op: dit is ook hét moment om contact te zoeken om ze om raad te vragen. Diegenen die overgegaan zijn, worden geacht in hun ‘tijd tussen de levens’ in contact te staan met alle andere zielen die daar zijn, en met het grote collectieve onderbewustzijn, waardoor ze een heleboel kennis en wijsheid voor het grijpen hebben die wij in dit leven niet zo makkelijk kunnen aanboren.
Daarom zullen de heksen bij de kraam samen met de bezoekers ‘divineren’: met bijvoorbeeld pendelen, runen trekken, orakelen of tarot het antwoord krijgen op een levensvraag die je hebt. De heksen die je daarbij gaan helpen geloven dat onze voorouders in deze tijd dus extra makkelijk kunnen helpen de antwoorden, die zij aan gene zijde voor jou vinden, naar deze kant over te brengen.
Die zondag mag je om 12u of 16u aanhaken bij een echt heksenritueel, waarbij we onze voorouders gaan eren. Dat kan heel dichtbij: je overleden vader, oma, oudtante, buur, lieve vriend… maar het mag ook algemener, diegenen die ons voorgegaan zijn en zo je leefwereld hebben gemaakt tot wat hij nu is. En voor de kinderen, die om 14u aan de beurt zijn in een speciaal kinder-ritueel, doen we ook niet zo moeilijk over het herdenken van een overleden geliefd huisdier in plaats van een voorouder 😉
Je krijgt vooraf informatie aan de kraam en wordt het hele ritueel goed begeleid door de heksen-priesteressen die voorgaan, en uitleggen wat er gebeurt. Ook al is het ritueel vanwege Samhain, het is dus géén ‘griezelfeestje’. Het is niet eng en hopelijk heeft iedereen een mooie, of zelfs spirituele ervaring.
Je mag iets meenemen wat jou aan (een van je) voorouders doet denken, maar dat is niet verplicht.
Let op: halverwege aanhaken is niet mogelijk!
