Het Hunzebos is een gebied tussen Exloo en Odoorn waar je in een wandeling van iets meer dan een uur vele verhalen uit het Hondsruggebied aan je voorbij ziet trekken. Je ziet hier een hunebed, grafheuvels, stuifzandgebieden, zwerfsteenkunst, droogdalen, de plek waar de mythische stad Hunsow zou hebben gelegen en meer. Het gebied is een hotspot in Hondsrug UNESCO Geopark.
Locatie Hunzebos:
U kunt uw wandeling van ongeveer 5 kilometer het beste beginnen op de parkeerplaats van zwembad de Leewal, Zuideinde 36, 7875 CD Exloo
De wandeling door het Hunzebos:
U loopt vanaf de parkeerplaats terug naar de doorgaande weg (Exloo-Odoorn) waar u vandaan kwam. U steekt hier de weg over en loopt langs de Leewal (aan uw linkerhand), dit is een stuifzandrug. Er is een tijd gedacht dat het een verschijnsel (een esker) uit de Saale-ijstijd zou kunnen zijn maar het is waarschijnlijk opgewaaid zand, ontstaan doordat mensen alle bomen hadden gekapt in het gebied. Daardoor had zand vrij spel. Het is opgewaaid tot een soort van rug in het landschap. U wandelt door, na een paar honderd meter gaat u op een y-splitsing rechtsaf. U komt nu op een keienweggetje uit. Dit soort weggetjes zijn kenmerkend in het Hondsruggebied. Ze zijn aangelegd in de vorige eeuw toen de bossen in Drenthe zijn aangelegd. In de jaren 30 en 40 van de vorige eeuw hadden de dorpen in het Hondsruggebied veel last van stuifzand, sommige dorpen waaiden bijna letterlijk onder het zand, waaronder Exloo. Staatsbosbeheer is toen begonnen met het aanplanten van bossen. In eerste instantie met een dubbel doel, namelijk enerzijds om het stuifzand tegen te gaan en anderzijds voor de houtkap. Toen de boompjes geplant werden vonden de bosbouwers veel keien in de bovenlaag. Deze zijn verzameld en daar zijn de vele weggetjes van aangelegd. In het bos ziet u duidelijk de stuifzandheuvels.
U volgt de keienweg naar rechts ongeveer honderd meter en gaat dan naar links een ander keienweggetje in (met een fietspad ernaast). Na 50 meter ziet u een grafheuvel aan uw rechterhand. Er hebben in dit gebied heel veel grafheuvels gelegen, dit is een van de laatste die nog over is. De grafheuvels in dit gebied komen uit de bronstijd en ijzertijd. Ze hebben ooit langs de hoofdroute over de Hondsrug gelegen. We volgen het keienpad en komen na een paar honderd meter bij een open plek in het bos aan uw rechterkant. U ziet hier een hunebed liggen, D31.
Mental Maps
Na nog eens honderd meter komt u uit bij een kunstwerk. Het is een kunstwerk gemaakt van drie grote zwerfstenen. Het heet ‘Mental Maps’ en is gemaakt door Petra Boshart, gemaakt in 1998 en geplaatst in 1999. Het is een van de vele kunstwerken in het Hondsruggebied gemaakt van zwerfstenen.
Droogdal/Smeltwaterdal
We vervolgen onze weg (de keienweg/fietspad) en komen na honderd meter aan de rechterkant bij een open vlakte. U ziet hier een heuvelig landschap. Dit is een smeltwaterdal oftewel een droogdal. U moet zich voorstellen dat in de laatste ijstijd het zeer koud was. Dusdanig koud dat de bodem permanent bevroren was (permafrost). Als het in de zomer dan weer iets boven nul graden was en het ging regenen dan moest dat water ergens heen. Dit water stroomde langs de flanken van de Hondsrug naar het achterliggende Hunzedal. Dit water sleet de permanent bevroren bodem uit en zorgde voor tijdelijke beekjes. Dit noemen wij nu smeltwaterdalen. Dit soort dalletjes zien we op veel plekken langs de Hondsrug richting het Hunzedal. U ziet even verderop ook nog een paar aan uw linkerhand. Voor meer informatie hierover zie dit youtube filmpje.
De mythische stad Hunsow
In dit dalletje speelt zich ook nog een ander verhaal af, namelijk dat de stad Hunsow daar gelegen zou hebben. In de 17e eeuw meende men dat hier de haven had gelegen van een oude stad, die Hunsow zou hebben geheten en in de hei tussen Exloo en Valthe moest hebben gelegen. Pas veel later konden archeologen aantonen dat Hunsow nooit had bestaan, en dat de ‘haven’ een natuurlijk gevormd dal was waar nooit schepen hebben aangelegd.
Grafheuvel
U loopt weer verder en komt na ongeveer 100 meter aan uw linkerkant weer een grafheuvel tegen. Aan de rechterkant zie u een klein bospaadje (hier gaan we niet in). Hier ziet u ook weer duidelijk het dalletje van het smeltwaterdal. Hier ligt ook nog een plek waar ooit een hunebed heeft gelegen.
Na honderd meter gaat u naar links een zandweggetje in, u loopt hier omhoog de Hondsrug op. Na een paar honderd meter gaat u over een zandweg weer naar links. Deze weg volgt u richting het bos dat u voor u ziet. U loopt een stukje door dit bos, steekt een fietspad over, volgt het pad en komt weer bij de Leewal uit. U loopt nu weer richting de parkeerplaats. Mocht u nog meer willen wandelen dan kan ik u aanbevelen om het gebied achter de Leewal ook eens te bezoeken (het Molenveld). Dit is een prachtig heidegebied waar de schaapskudde van Exloo dagelijks loopt.
